Samen met de Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen heeft Wing bekeken wat deze regio kan betekenen voor de opgaven in het landelijk gebied. Een dynamische uitdaging die geen eenvoudige antwoorden kent. De zoektocht leidde tot inhoudelijke inzichten en bestuurlijk advies.
Gemeenten hebben te maken met allerlei opgaven die de grenzen van de gemeente overstijgen, zoals het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG). Enkele gemeenten die deel uitmaken van de Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen vroegen zich af wat de regio kan betekenen in de transitie van het landelijk gebied. Centraal in de Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen, die in 2021 het levenslicht zag, staat de verstedelijkingsstrategie Meer stad, meer landschap. Landelijk gebied is dus een nieuw domein voor de regio. Omdat ze zoekende is of en zo ja welke rol ze moeten nemen, heeft zij Wing gevraagd dit te verkennen.
Rol voor de regio
Wing voerde een beleidsanalyse uit en interviewde gemeenten, waterschap Rivierenland, provincie Gelderland, het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, de Land- en Tuinbouw Organisatie en een burgerinitiatief. Ook hielden we gesprekken in het bestuurlijk opgaveteam. Vervolgens stelden we een rapport op met zowel inhoudelijke inzichten als een bestuurlijk advies. Uit de verkenning blijkt dat iedereen een rol weggelegd ziet voor de Metropoolregio in de transitie van het landelijk gebied.
Integrale beleidsontwikkeling en uitvoering
Het groenblauw raamwerk dat de regio en de gemeenten recent ontwikkeld hebben, biedt een goed inhoudelijk vertrekpunt. Het raamwerk beschrijft de unieke kenmerken van water en natuur in de regio en de kansen voor versterking van natuur, landschap, water en erfgoed. In het bestuurlijk advies zette Wing twee denkrichtingen uit. Van sectorale naar integrale beleidsontwikkeling en van beleid naar uitvoering. Op basis daarvan kan de regio vervolgstappen zetten om haar rol verder uit te werken.
Opereren in dynamisch speelveld
Bij aanvang waren we ons bewust van de dynamiek rond het landelijke gebied, omdat het NPLG en de bijbehorende beleidskaders nog in ontwikkeling waren. De provincie vroeg de Groene Metropoolregio ook om een bijdrage te leveren aan het programma Vitaal Landelijk Gebied Gelderland, de Gelderse invulling van het NPLG. De rol van de regio werd daardoor tijdens onze verkenning al deels ingevuld. Toch was de verkenning van Wing nog steeds van belang om die bijdrage zowel inhoudelijk als bestuurlijk verder te onderbouwen.
Werksessies in deelgebieden
Om inbreng op te halen uit de deelgebieden Liemers-Achterhoek, Arnhem en Veluwezoom, en Rijk van Nijmegen en middengebied Arnhem-Nijmegen organiseerden we daar ook werksessies. De input daaruit vond zijn weg in onze verkenning en in het programma Vitaal Landelijk Gebied Gelderland.
Wordt vervolgd
Inmiddels heeft de Groene Metropoolregio Wing gevraagd om te beoordelen of de voorstellen van de regio haalbaar zijn en aansluiten op het programma Vitaal Landelijk Gebied Gelderland en op het regioarrangement van de provincie. We gaan dit vervolg samen met ingenieursbureau Tauw oppakken.
Download het rapport Verkenning transitie landelijk gebied Groene Metropoolregio (pdf)